Część 1
Europejska administracja publiczna w erze cyfrowej

Sławomir Dudzik

9h wykład

Cel:

Dostarczenie studentom podstawowej wiedzy umożliwiającej analizę problemów związanych z europejską administracją publiczną, europeizacją administracji krajowej i wynikającą z niej cyfryzacją jej funkcjonowania.

Efekty kształcenia:

• student rozumie funkcjonowanie europejskiej administracji publicznej,
• student zna wpływ UE na krajową administrację publiczną,
• student potrafi analizować podstawy prawne europeizacji polskiej administracji i jej cyfryzacji.

Treść przedmiotu:

1. Pojęcie administracji
2. Definicja administracji europejskiej
3. Administracja europejska jako sieć (administracja współpracująca)
4. Europejska przestrzeń administracyjna
5. Europeizacja administracji krajowej
6. Wpływ UE na cyfryzację administracji krajowej

Literatura:

1. Dudzik S., Kawka I., Przekształcenia ustroju administracji publicznej w Polsce pod wpływem prawa Unii Europejskiej, w: Europeizacja prawa administracyjnego. System prawa administracyjnego. Tom 3, R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (red.), C.H. Beck, Warszawa, s. 491-553.
2. Lipowicz I. (red.), Europeizacja administracji publicznej, Warszawa 2008.
3. Superat J., Administracja Unii Europejskiej. Zagadnienia wybrane, Wrocław 2013.
4. M. Dyl; A. Paczkowska-Tomaszewska; R. Stankiewicz; M. Wierzbowski, Zarys systemu podmiotów administrujących w Unii Europejskiej, w: System prawa administracyjnego, Tom 6, R. Hauser, Z. Niewiadomski, A. Wróbel (eds.), C.H. Beck, Warszawa 2012.

Część 2
Cyfrowe usługi publiczne

Inga Kawka

6h wykład, 3h warsztaty

Cel:

Rozwój kompetencji studentów w zakresie analizy wpływu nowych technologii na świadczenie usług publicznych.

Efekty kształcenia:

• student posiada wiedzę na temat digitalizacji usług publicznych w Polsce,
• student zna i rozumie wpływ UE na rozwój cyfrowych usług publicznych w Polsce,
• student potrafi analizować wybrane decyzje administracyjne w przedstawionych stanach faktycznych dotyczących e-usług publicznych,
• student potrafi przekazywać wiedzę na temat funkcjonowania administracji krajowej w świecie cyfrowym.

Treść przedmiotu:

1. Ukierunkowana na obywateli cyfrowa administracja publiczna
2. E-zdrowie
3. E-opieka społeczna
4. E-edukacja
5. E-obywatelstwo
6. Mądre miasta

Literatura:

1. Charalabidis Y., Interoperability in Digital Public Services and Administration: Bridging E-Government and E-Business, IGI Global 2010.
2. Larsson A., Teigland R., Digital Transformation and Public Services (Open Access): Societal Impacts in Sweden and Beyond, Routledge 2019.
3. Szymanowski W., Uwarunkowania tworzenia jednolitego rynku usług cyfrowych w Unii Europejskiej, Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, Sectio H Oeconomia, 2016 (2).
4. Veit D., Huntgeburth J., Foundations of Digital Government: Leading and Managing in the Digital Era, Springer Science & Business Media 2013.

Część 3
Elektroniczny dostęp do informacji publicznej

Monika Kawczyńska

5 h wykład, 4 warsztaty

Cel:

Dostarczenie studentom wiedzy dotyczącej dostępu elektronicznego do informacji sektora publicznego oraz przekazanie umiejętności pozyskiwania, takich informacji.

Efekty kształcenia:

• student ma wiedzę dotyczącą digitalizacji usług publicznych, w szczególności w obszarze elektronicznego dostępu do informacji publicznej,
• student zna i rozumie wpływ prawa UE na rozwój cyfrowych usług publicznych w Polsce,
• student posiada umiejętności komunikacyjne dotyczące funkcjonowania administracji państwowej w świecie cyfrowym,
• student potrafi identyfikować strony internetowe oferujące dostęp do informacji publicznej w Polsce i w UE
• student ma umiejętność dzielenia się własnym punktem widzenia na ten temat rozwoju e-administracji.

Treść przedmiotu:

1. Dostęp do informacji publicznej w Polsce i UE
2. Europejskie prawodawstwo dotyczące otwartych danych i ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego: dyrektywa ISP (dyrektywa 2003/98/WE) i dyrektywa w sprawie otwartych danych (dyrektywa (UE) 2019/1024)
3. Polskie ustawodawstwo dotyczące otwartych danych i ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego: ustawa z dnia 25 lutego 2016 r. o ponownym wykorzystywaniu informacji sektora publicznego
4. Praktyczne kwestie dotyczące dostępu obywateli do informacji sektora publicznego: ministerstw, agencji państwowych i gmin, organizacji finansowanych przez władze publiczne lub pozostających pod ich kontrolą, muzeów, bibliotek i archiwów
5. Identyfikacja „zbiorów danych o wysokiej wartości” - geoprzestrzennych, obserwacji Ziemi i środowiska, meteorologicznych, statystycznych, dotyczących przedsiębiorstw i ich własności
6. Ekonomiczne aspekty ponownego wykorzystania informacji i dostępu do informacji przez obywateli
7. Identyfikacja stron internetowych oferujących dostęp do informacji publicznej w Polsce i UE

Literatura:

1. Cerrillo‐i‐Martínez, A., Reuse of Public Sector Information in Europe. European Law Journal 2012 , 18, s. 770-792.
2. Bastiaan van Loenen, Michel Grothe, INSPIRE Empowers Re-Use of Public Sector Information, International Journal of Spatial Data Infrastructures Research, 2014, Vol. 9, s. 86-106.
3. Ugo Pagallo, Eleonora Bassi, Open Data Protection: Challenges, Perspectives, and Tools for the Reuse of PSI, Digital Enlightenment Yearbook 2013, s. 179 – 189.
4. Michael Blakemore & Max Craglia, Access to Public-Sector Information in Europe: Policy, Rights, and Obligations, The Information Society 2006, nr 22(1), s. 13-24.
5. Katleen Janssen, Jos Dumortier, Towards a European Framework for the Re‐use of Public Sector Information: a Long and Winding Road, International Journal of Law and Information Technology 2003, Volume 11, Issue 2, SUMMER , s. 184–201.
6. Aichholzer G. Electronic Access to Public Sector Information: Some Key Issues, w: Traunmüller R. (red.) Electronic Government. EGOV 2004. Lecture Notes in Computer Science, vol 3183. Springer, Berlin, Heidelberg.
7. Podręcznik „Ponowne wykorzystywanie informacji sektora publicznego” Ministerstwo Cyfryzacji 2016 r.

Część 4
E-administracja a bezpieczeństwo cybernetyczne

Monika Kawczyńska

5h wykład, 4h warsztaty

Cel:

Poszerzenie wiedzy studentów dotyczącej zagrożeń cybernetycznych i bezpieczeństwa cybernetycznego w sektorze publicznym.

Efekty kształcenia:

• student ma wiedzę na temat zagrożeń cybernetycznych i bezpieczeństwa cybernetycznego w sektorze publicznym,
• student ma wiedzę na temat wpływu prawa unijnego na bezpieczeństwo cybernetyczne e-usług publicznych w Polsce,
• student potrafi identyfikować najczęściej występujące zagrożenia cybernetyczne i zna możliwości zapobiegania im,
• student umie wykorzystywać mechanizmy zgłaszania incydentów w zakresie zagrożeń cybernetycznych.

Treść przedmiotu:

1. Bezpieczeństwo cybernetyczne i zagrożenia cybernetyczne w sektorze publicznym w Polsce i UE
2. Europejskie prawodawstwo dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego: rozporządzanie o bezpieczeństwie cybernetycznym (rozporządzenie 2019/88/UE), dyrektywa w sprawie bezpieczeństwa sieci i informacji (dyrektywa 2016/1148/UE)
3. ENISA (Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji) jako agencja UE ds. bezpieczeństwa cybernetycznego
4. Polskie ustawodawstwo dotyczące bezpieczeństwa cybernetycznego: ustawa z dnia 5 lipca 2018 r. o krajowym systemie bezpieczeństwa cybernetycznego; rola kluczowych dostawców usług, dostawców usług cyfrowych, CSIRT MON, CSIRT NASK, CSIRT GOV oraz sektorowych zespołów ds. bezpieczeństwa cybernetycznego
5. Polska Strategia Bezpieczeństwa Cybernetycznego i Ramy Krajowej Polityki Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni RP na lata 2017-2022
6. Identyfikacja najczęstszych rodzajów ataków cybernetycznych: Denial of Service (DoS) Attack, Inside Attack, Malware, Ransomware, Password Attacks, Brute Force Attack, Dictionary Attack, Key Logger Attack, Man-in-the-middle (MitM) Attack, Spam, Phishing
7. Zapobieganie cyberatakom w systemach elektronicznych sektora publicznego -metody i środki bezpieczeństwa w cyberprzestrzeni
8. Bezpieczeństwo cybernetyczne w pracy zdalnej w czasie pandemii.

Literatura:

1. Kim J. Andreasson, Cybersecurity: Public Sector Threats and Responses, CRC Press, 2011.
2. George Christou, Cybersecurity in the European Union, Resilience and Adaptability in Governance Policy, Palgrave Macmillan, London 2016.
3. Bernd W. Wirtz & Jan C. Weyerer (2017) Cyberterrorism and Cyber Attacks in the Public Sector: How Public Administration Copes with Digital Threats, International Journal of Public Administration, nr 40(13), s. 1085-1100.
4. Peter Berghmans & Karel Van Roy (2011) Information Security Risks in Enabling e-Government: The Impact of IT Vendors, Information Systems Management, nr 28(4), s. 284-293.
5. Paul Timmers (2018) The European Union’s cybersecurity industrial policy, Journal of Cyber Policy, nr 3(3), s. 363-384,
6. Carrapico, Helena and Barrinha, André, The EU as a Coherent (Cyber)Security Actor?, JCMS: Journal of Common Market Studies 2017, Vol. 55, Issue 6, s. 1254-1272.
7. Cybersecurity A.D. 2018, Strategic and legal aspects of cybersecurity and emerging technologies, https://cyberpolicy.nask.pl/cyberbezpieczenstwo-a-d-2018/
8. L. West, The Coronavirus Cybersecurity Survival Guide: Top Tips to Protect You from a Cyber Attack, 2020

Część 5
E-zamówienia publiczne

Aleksandra Sołtysińska

5h wykład, 4h warsztaty

Cel:

Zwiększenie wiedzy i kompetencji studentów w zakresie analizowania wpływu nowych technologii na przepisy dotyczące zamówień publicznych.

Efekty kształcenia:

• student posiada wiedzę dotyczącą e-zamówień publicznych w Polsce i Unii Europejskiej,
• student zna i rozumie wpływ prawa UE na rozwój e-zamówień w Polsce,
• student potrafi przekazywać wiedzę na temat funkcjonowania e-zamówień publicznych,
• student docenia możliwość korzystania z elektronicznych środków komunikacji podczas postępowania o udzielenie zamówienia publicznego.

Treść przedmiotu:

1. Elektroniczne środki komunikacji w zamówieniach publicznych
2. Obowiązek porozumiewania się z wykonawcami za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
3. Dostępność dokumentów dotyczących zamówienia w formie elektronicznej.
4. Standardowe formularze elektroniczne w zamówieniach publicznych
5. E-katalogi i aukcje elektroniczne
6. Internetowe repozytorium zaświadczeń (e-Certis) i krajowe elektroniczne bazy danych

Literatura:

1. Sołtysińska A., Talago-Sławoj H., Europejskie prawo zamówień publicznych. Komentarz (European Public Procurement Law. Commentary) Wolters Kluwer, Warszawa, 2016.
2. Arrowsmith S., The Law of Public and Utilities Procurement, Sweet&Maxwell, Vol. 2, 2018, rozdział 19, s. 603-692.
3. Informatyzacja procedur udzielania zamówień publicznych, Ryszard Szostak (red.), Warszawa 2019.

Część 6
e-Cło

Monika Skowrońska

5h wykład, 4h warsztaty

Cel:

Poszerzenie wiedzy studentów dotyczącej wpływu nowych technologii na przepisy dotyczące ceł i procedur celnych.

Efekty kształcenia:

• student posiada wiedzę na temat e-ceł w Polsce i Unii Europejskiej,
• student zna i rozumie wpływ prawa UE na rozwój e-ceł w Polsce,
• student potrafi przekazywać wiedzę na temat funkcjonowania e-ceł,
• student docenia możliwość korzystania z elektronicznych środków komunikacji podczas postępowania celnego.

Treść przedmiotu:

1. Unia Europejska jako unia celna
2. Źródła prawa celnego i relacje między prawem unijnym a polskim
3. Obszar celny Unii Europejskiej
4. Towary w rozumieniu prawa celnego
5. Status celny towarów
6. Reguły określania pochodzenia towarów
7. E-procedury celne
8. Dokumentacja e-cło
9. Informacje on-line o taryfie celnej
10. System INTRASTAT
11. Systemy AES/AIS
12. Elektroniczne zgłoszenia celne (ECS, systemy NCTS CELINA)
13. System ZEFIR 2
14. Dane referencyjne dla innych systemów celnych (system PDR)

Literatura:

1. Gwardzińska E., Laszuk M., Masłowska M., Michalski R., Prawo celne, Wolters Kluwer 2017.
2. Skowrońska M., Znaczenie Karty Praw Podstawowych w postępowaniu celnym, „Przegląd Prawa Publicznego” 2018, nr 5, s. 103-116.
3. Piech K., Postępowanie w sprawach celnych. Nowa procedura czy powrót do kodeksu postępowania administracyjnego?, w: R. Dowgier, M. Popławski (red.), Ordynacja podatkowa: zmiany w ogólnym postępowaniu podatkowym, Wydawnictwo Temida 2, 2016r., s. 177-200.
4. https://repozytorium.uwb.edu.pl/jspui/bitstream/11320/7462/1/K_Piech_Postepowanie_w_sprawach_celnych.pdf.

Część 7
E-administracja i jej znaczenie dla ochrony danych osobowych

Monika Skowrońska

6h warsztaty

Cel:

Rozwinięcie wiedzy studentów dotyczącej ochrony danych osobowych w dobie cyfryzacji administracji oraz umiejętności w zakresie rozumienia i stosowania przepisów z zakresu przetwarzania danych osobowych w administracji elektronicznej.

Efekty kształcenia:

• student zna i rozumie podstawowe pojęcia związane z organizacją ochrony danych osobowych w UE oraz ich znaczenie we współczesnym społeczeństwie i dla funkcjonowania różnych instytucji, np. przedsiębiorstw, administracji publicznej itp;
• student posiada wiedzę na temat organów ochrony danych osobowych ze szczególnym uwzględnieniem roli Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych w Polsce, Europejskiego Inspektora Ochrony Danych Osobowych oraz zaproponowanego w Rozporządzeniu o Ochronie Danych Osobowych (RODO) mechanizmu współpracy i spójności
• student potrafi stosować przepisy dotyczące ochrony prywatności lub przetwarzania danych osobowych w administracji elektronicznej.

Treść przedmiotu:

1. Międzynarodowe, europejskie i polskie regulacje prawne w zakresie ochrony danych osobowych
2. Terminologia związana z ochroną danych osobowych
3. Ogólne zasady dotyczące ochrony danych osobowych, m.in.: zasady przetwarzania danych osobowych, ochrony i rejestracji zbiorów danych osobowych, prawa osób, których dane są przetwarzane
4. Organizacja ochrony danych osobowych w Unii Europejskiej i w Polsce
5. Europejski Inspektor Ochrony Danych i jego zastępca
6. Grupa robocza ds. ochrony danych osobowych, o której mowa w art. 29 RODO.
7. Krajowe organy nadzorcze

Literatura:

1. Hoc S., Szewc T., Ochrona danych osobowych i informacji niejawnych, Warszawa, Wydawnictwo C. H. Beck, 2014.
2. Barta J., Fajgielski P., Markiewicz R., Ochrona danych osobowych: komentarz, Warszawa, Wolters Kluwer Polska, 2011.
3. Nowakowski B., Jędruszczak A., Gałach A., Ochrona danych osobowych, informacji niejawnych i systemów teleinformatycznych w sektorze publicznym, Warszawa 2013.

Część 8
E-mediacja w sprawach administracyjnych - wczesna ocena sprawy

Małgorzata Kożuch

6 h warsztaty

Cel:

Rozwinięcie wiedzy studentów dotyczącej wpływu nowych technologii na mediację w sprawach administracyjnych oraz umiejętności korzystania z e-mediacji w sprawach administracyjnych.

Efekty kształcenia:

• student ma wiedzę dotyczącą e-mediacji w Polsce i Unii Europejskiej,
• student potrafi korzystać z e-mediacji w sprawach administracyjnych,
• student docenia możliwość korzystania ze środków komunikacji elektronicznej podczas mediacji w sprawach administracyjnych.

Treść przedmiotu:

1. Wstępna ocena sprawy
   1. Diagnoza, czy sprawa nadaje się do mediacji
   2. Wymiar strukturalny i zaangażowane podmioty
   3. Formalności i powołanie mediatora
2. Strategia i taktyka
   1. Podział odpowiedzialności
   2. Autoprezentacja i komunikacja (werbalna/pisana i niewerbalna)
   3. Taktyka wpływu (taktyka domino, taktyka blokowania, taktyka niskich i wysokich aspiracji, zaangażowanie osoby trzeciej, autorytet z góry)
3. Impas w mediacji i narzędzia do jego pokonania
   1. Charakter impasu
   2. Interesów stron, BATNA, WATNA, ZOPA, redefinicja interesów
   3. Interwencja mediatora

Literatura:

1. Kocot-Łaszczyca A., Łaszczyca G., Mediacja w ogólnym postępowaniu administracyjnym, Warszawa 2018.
2. Goodman J.W., The Advantages and Disadvantages of Online Dispute Resolution. An Assessment of Cyber-Mediation Web Sites, Journal of Internet Law, 18 maja 2006 r.,
3. Wasylkowska-Michór M., Elektroniczna mediacja - mit czy rozwiązanie na przyszłość, Na Wokandzie nr 5, 2011.

Część 9
Cyfryzacja postępowań administracyjnych

Monika Niedźwiedź

5h wykład, 4h warsztaty

Cel:

Poszerzenie wiedzy studentów dotyczącej wpływu nowych technologii na postępowanie administracyjne w Polsce.

Efekty kształcenia:

• student zna i rozumie wyzwania związane z nowatorskimi zmianami w polskim postępowaniu administracyjnym w zakresie cyfryzacji wynikającymi z powszechnego stosowania środków łączności elektronicznej w Polsce w kontekście prawa UE i prawa państw członkowskich UE (perspektywa porównawcza),
• student zna i rozumie wpływ UE na rozwój cyfryzacji postępowań administracyjnych w Polsce,
• student jest gotów przekazywać wiedzę na temat funkcjonowania skomputeryzowanych postępowań administracyjnych,
• student docenia możliwość korzystania ze środków komunikacji elektronicznej podczas postępowania administracyjnego.

Treść przedmiotu:

1. Przegląd historyczny
2. Przepisy dotyczące postępowania administracyjnego oraz postępowania przed sądami administracyjnymi wymagającymi użycia środków elektronicznych i treści cyfrowych (tj. w zakresie identyfikacji elektronicznej, dokumentów elektronicznych i poczty elektronicznej)
3. Środowisko cyfrowe niezbędne do korzystania z instrumentów cyfrowych (ePUAP)
4. Analiza porównawcza w odniesieniu do funkcjonowania e-administracji na poziomie UE i w prawie niektórych państw członkowskich

Literatura:

1. Filipowicz T., Stawiarz M., Elektronizacja postępowania administracyjnego - sądownictwo administracyjne 2.0, Wolters Kluwer, Lex 2019/el.
2. Zakres stosowania środków komunikacji elektronicznej w postępowaniu administracyjnym, Kotulska M., Samorząd Terytorialny 2015, Nr 7-8.
3. Sibiga G., Komunikacja elektroniczna w kodeksie postępowania administracyjnego. Komentarz, Warszawa 2011.

Część 10
E-administracja wspierająca tworzenie jednolitego rynku europejskiego

Łukasz Kozera

6 h warsztaty

Cel:

Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej wpływu e-administracji na mobilność przedsiębiorstw w UE.

Efekty kształcenia:

• student zna i rozumie procedury podejmowania i prowadzenia działalności na własny rachunek oraz zakładania i zarządzania przedsiębiorstwami w UE,
• student potrafi korzystać z elektronicznych środków komunikacji z administracją podczas podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej,
• student docenia możliwość korzystania z elektronicznych środków komunikacji z administracją podczas podejmowania i prowadzenia działalności gospodarczej.

Treść przedmiotu:

1. Uproszczone procedury rejestracji działalności gospodarczej w Internecie oraz elektroniczne składanie dokumentów i informacji o firmie
2. Bankowość internetowa jako drzwi do e-administracji
3. Platformy elektroniczne do rejestracji i monitorowania usług transportowych i przepływu towarów, elektroniczne dokumenty transportowe
4. Dostęp elektroniczny do usług urzędów skarbowych i celnych, straży granicznej i sądów.
5. Internetowe systemy informacyjne dla przedsiębiorców (rejestry upadłości, postępowania upadłościowe, rejestry beneficjentów końcowych)

Literatura:

1. Talar S., Kos-Łabędowicz J., Internet w działalności polskich przedsiębiorstw, Studia Ekonomiczne nr 2014 (184), s. 134-152.
2. Ganczar M., Działalność gospodarcza w dobie informatyzacji administracji publicznej, Annales: etyka w życiu gospodarczym, nr 2007 (10).

Część 11
E-administracja - technologie informacyjne i komunikacyjne, gospodarka i zarządzanie publiczne

Renata Śliwa

5h wykład, 4h warsztaty

Cel:

Przekazanie studentom wiedzy dotyczącej wpływu postępu w sektorze TIK (technologii informacyjno-komunikacyjnych) na rozwój e-administracji

Efekty kształcenia:

• student zna i rozumie ekonomiczne przesłanki włączania TIK w ramy administracji publicznej,
• student zna i rozumie rolę poszczególnych czynników przyczyniających się do wdrażania TIK w administracji publicznej,
• student potrafi podejmować wnikliwą analizę wybranych przypadków działania administracji publicznej pod kątem wykorzystania TIK,
• student potrafi przekazywać wiedzę na temat poszczególnych działań zintegrowanej administracji europejskiej oraz skutków gospodarczych, instytucjonalnych i społecznych tych działań,
• student potrafi przekazywać wiedzę na temat wykorzystania TIK w zarządzaniu administracją publiczną

Treść przedmiotu:

1. Przełomowa rola wdrażania TIK w gospodarkach UE
2. Ekonomiczne i społeczne uzasadnienie wykorzystania TIK w zarządzaniu administracją publiczną
3. Znaczenie wykorzystania TIK w administracji publicznej w UE i w Polsce
4. Obszary współpracy publiczno-prywatnej w dziedzinie e-administracji - podejście do kosztów transakcji
5. Studia przypadków przedstawiające zmianę kosztów transakcyjnych jako konsekwencję wsparcia teleinformatycznego w administracji publicznej

Literatura:

1. Brown D., Electronic Government and Public Administration, International Review of Administrative Sciences 2005, 71(2), s. 241-254.
2. Twizeyimana J. D., Anderson A., The public value of E-Government - A literature review, Government Information Quarterly, vol. 36, wydanie 2, 2019, s. 167-178.
3. ICT and Governance, The World Bank, New-Economy Sector Study, Electronic Government and Governance, Washington 2002.
4. Digital Governance Projects Database, The World Bank,
5. https://datacatalog.worldbank.org/dataset/digital-governance-projects-database.
6. Sèna Kimm Gnangnon, Essays on Fiscal Policy in OECD and developing countries. Economies and finances, Université d'Auvergne - Clermont-Ferrand I, 2014.
7. Information Technology in Tax Administration in Developing Countries, KfW Development Bank, Bonn 2015.
8. The Economic Impact of ICT. Measurement, evidence and implications, OECD 2004.
9. The Impact of Broadband on the Economy: Dotychczasowe badania i kwestie polityczne, ITU, kwiecień 2012 r.
10. Indeks DESI.